Mimari Rölöve Sürecinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Mimariyi tarihin en dokunaklı hikaye anlatıcısı olarak görenlerdenim. Her çatlak her yıpranmış eşik geçmişin bir yankısını taşıyor sanki. İşte tam da bu yüzden rölöve benim için sadece ve sadece ölçüp biçmekten çok daha öte bir anlam ifade ediyor. Geçmişe duyulan saygı sanata beslenen bir hayranlık ve belki de biraz da kaybolan zamanın izini sürme arzusu

Rölövenin Önemi ve Hassasiyeti

Bir yapının rölövesini çıkartmak onun kimliğini deşifre etmek misali geliyor bana. Nasıl bir ressam modelinin ruhunu tuvale yansıtmaya çalışırsa biz de mimari rölövede yapının ruhunu tamamı incelikleriyle yakalamaya çalışıyoruz. Bu süreçte yapının tarihsel dokusuna olumsuz vermemek adına hassas davranmak en mühim sorumluluklarımızdan biri. Hatırlıyorum da öğrencilik yıllarımda katıldığım bir restorasyon projesinde usta bir mimarın eski bir konakta yaptığı rölöve çalışmasını izlemiştim. Elinde lazer metre adeta yapıyla konuşuyor ona saygıyla dokunuyor ve her ayrıntıyı titizlikle not ediyordu. O gün anladım ki rölöve sadece ve sadece ustalık bir beceri değil eşzamanlı olarak bir sanattır incelik ister sabır ister ve elbette büyük bir yükümlülük duygusu gerektirir.

Doğru Ölçümleme ve Kayıt Teknikleri

Rölöve sürecinin belkemiği elbette ki doğru ölçümleme ve kayıt teknikleridir. Geçmişte elle yapılan ölçümler günümüzde lazer metreler 3 boyutlu tarayıcılar ve fotoğraf ölçümleme misali teknolojilerle daha da hassas hale geldi. Yine de tamamı bu teknolojiye dayalı gelişmelere rağmen tecrübenin ve uzman gözüyle yapılan değerlendirmelerin yerini hiçbir şeyin tutamayacağına inanıyorum. Teknoloji bize veri sağlar yine de o veriyi anlamlandıran yorumlayan ve mimari ruha dönüştüren insan beynidir.

Materyallerin ve Yapı Tekniklerinin Belirlenmesi

Rölöve sürecinde sadece ve sadece yapının geometrik özelliklerini değil eşzamanlı olarak kullanılan malzemeleri ve yapı tekniklerini de seçmek gerekiyor. Bu restorasyon projeleri için hayati önem taşıyor. Sözgelimi Osmanlı dönemine ait bir yapıda kullanılan horasan harcının bileşimi günümüzde kullanılan harçlardan oldukça farklıdır. Bu nedenle restorasyon çalışmalarında özgün malzemelere sadık kalmak yapının tarihi ve kültürel değerini gizlemek adına büyük önem taşıyor.

Rölöve Çalışmalarının Geleceği Teknoloji ve Klasik Yöntemlerin Uyumu

Teknolojinin hızla gelişmesi mimari rölöve alanında da yeni ufuklar açıyor. Artık dronelar yardımıyla hava fotoğraf ölçümlemeleri yapılabiliyor 3 boyutlu modeller oluşturulabiliyor ve bu modeller üzerinde sanal restorasyon çalışmaları bile gerçekleştirilebiliyor. Yine de tamamı bu gelişmelere rağmen klasik rölöve yöntemlerinin de önemini koruyacağına inanıyorum. Çünkü mimari sadece ve sadece bilgisayarlarda modellenebilecek bir veri yığını değil eşzamanlı olarak dokunulması hissedilmesi ve deneyimlenmesi gereken bir sanattır. Bu nedenle geleceğin rölöve çalışmalarının teknoloji ile klasik yöntemleri harmanlayarak daha da detaylara inilmiş ve müessir bir hale geleceğini düşünüyorum.